Kiracı; ayıbın giderilmesini isteme, kira bedelinin indirilmesini isteme, kiralananın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini isteme, sözleşmeyi feshetme uğranılan zararların tazminini isteme hakkına sahiptir.
Kiracı ayıbın giderilmesini isteme hakkını kullanırken; kanun 2 ayrı koşulun varlığını aramaktadır. Bunlar; ayıp giderilebilecek nitelikte olmalı, ayıbın giderilebilmesi için uygun süre verilmelidir. Kiracı; ayıbın giderilmesine katlanmak, gerekir ise kiralananı geçici olarak tahliye etmek veya ayıbın giderilmesi amacıyla kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür. Kiraya veren uygun süre içerisinde söz konusu ayıbı gidermezse; kiracı ayıbı kiraya veren ad ve hesabına giderme hakkına sahiptir. Kiracının bu haklarını kullanabilmesi için kanunda birtakım kurallar düzenlenmiştir. Öncelikle kiralanan ayıplı olmalıdır, ayıbı giderme yükümlülüğü kiracıya ait olmamalıdır, kiraya verene ayıbı gidermesi için uygun süre verilmeli ve ayıp bu uygun süre içerisinde giderilmemiş olmalıdır. Ayrıca kiracı; yapmış olduğu giderleri isteme hakkına sahiptir. Türk Borçlar Kanunu madde 306/1 uyarınca; kiracı yapmış olduğu masrafları kira bedelinden düşebilir.
Türk Borçlar Kanunu madde 307 uyarınca; kiracı kira bedelinin indirilmesini isteme hakkına sahiptir. Bu hak; yenilik doğuran bir haktır. Bağımsız olarak kiraya verene karşı ileri sürülebileceği gibi, ayıbın giderilmesini isteme hakkı ile birlikte de ileri sürülebilinir. Ancak kanun bu durumda birtakım şartlar aramaktadır. Kiralananın kullanımını etkileyen ayıpların varlığı aranmaktadır. Kiraya veren; işbu ayıplardan haberdar olmalıdır. Ayıp; kiracıdan kaynaklanan bir sebeple ortaya çıkış olmamalıdır. Kiracı tarafından kira bedelinin indirilmesini isteyebilmek için ayıbın belli bir ağırlıkta olması ve kiralananın kullanımını etkilemesi gerekir. Bu ağırlığın miktarının hesaplanmasında bilirkişi incelemesi yapılmaktadır. Kiraya verenin ayıptan haberdar olmasından itibaren, ayıbın giderildiği ana kadar kiracı kira bedelinin indirilmesini isteyebilir.
Kiralananın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesinin talep edilebilmesi için; bu ayıbın önemli olup olmaması etkili değildir fakat basit onarım veya temizlik ile giderilebilecek ayıplar için bu hak kullanılamaz. Kiraya veren teslim borcunu yerine getirmezse; Türk Borçlar Kanunu madde 117 hükümleri uyarınca; temerrüde düşmüş olur. Kiracı; kiralanan önemli ayıplı ise sözleşmeyi feshedebilir, önemli olmayan ayıplarda ise sözleşme feshedilemez.
Kira sözleşmesi kendiliğinden sona ermez, uygun sürenin sonunda kiracının fesih beyanında bulunması gerekir. Kira sözleşmesini feshetmek için ayrı bir süre verilmesine gerek yoktur. Kiraya verenin; kiralananın ayıplı olmasından veya ayıbın giderilmemesinden kusurlu olması tazminat istemek için yeterli bir sebeptir.
ÇALIŞMA ALANLARI